بیر قوجا كیشی سحر تئزدن ائویندن ائشیگه چیخیب، یولدا بیر ماشین ایله تصادف ائله دی و یارالاندی. یولدان كئچنلر اونو تئز مریضخانایا یئتیردیلر. پرستارلار یئتیشجك قوجا كیشی نین یارالارین باغلادیلار و سونرا اونا دئدیلر: گرك سندن عكس گؤتورولسون بیلك بَدنیوین هاراسی سینیب یا صدمه گؤروبدو

قوجا كیشی غمه دولاراق دئدی: تله سیرم، عكس سالماغا نیاز یوخدور

پرستارلار اوندان تله سمه گینین علّتین سورشدولار دئدی: آروادیم سالمندان ائوینده دیر، هر صبح اورا گئدیب صبحانه نی اون ایله بیرلیكده ییه رم. اونا گؤره ایسته میرم واختسیز اولا...

پرستارلارین بیری اونا دئدی: بیز اؤزوموز اونا خبر وئره ریك

قوجا كیشی غملی ایكن دئدی: چوخ تآسّفلر كی اونون « آلزایمر » مریضلیگی واردیر، بیر زاد باشا دوشمه یه جكدیر، منیده تانیماییر

پرستار دویوخوب دئدی: او كی سنی تانیماییر كیمسن، نییه هر صبح چاغلاری، صبحانه صرف ائتمكدن ساری اونون یانینا گئدیرسن؟!

قوجا كیشی، توتقون سس ایله یاواشجا دئدی:

آمما من كی بیلیرم او كیمدیر!!

ایكی گلین بیربیریلن قونشی دیلار، بونلار بیربیرین او قدر سئوگیلری واریدی كی صبح گون چیخان واخت دان تا گون باتینجاق بالكون دا دانیشاردیلار، گئجه سون واخت بیر بیرلرینن وداع لاشاندا دییردیلر: آی باجی سوز چوخدور آنجاق حیف واختیمیز یوخدور !!!

بیر گون بیری گلیب بالكون دا او بیرسی نین یولون گوزله دی، گوردی اوندان خبر چیخمادی، ائوینه زنگ چالدی گینه ده خبر آلابیلمه دی، نگران اولدی، ال تئلفونونا زنگ چالیب، او جاوابلاییب بونا دئدی: آی باجی من ائوده دئییرم !!

او گون كئچدی، صاباح دا، بورگونده و بیر هفته بو ماجرا تكرار اولدو.

بو گلین داریخیب، حیات یولداشینا سئولدی: ائوده دام دوورا باخماقدان یورولموشام بیر دستگاه كامپیوتر آل، اونیلان منده اینترنته گئدیم بلكه داریخماقدان چیخام !!

حیات یولداشی كی گلین خانما درین حورمت واریدی، تئز گئدیب سیستم الیب بیر هفته نین ایچینده اینترنته وصل اولدولار، گلین گونده اینترنت ده دولانیردی، بیر گون بیر گلین نان تانیش اولدو كی اودا بونون تكین هئچ آدامی یوخودی چوخ دا غصه لی دیر .

اوندان سولاری بیر قنووا گئدیب یولداشلیق باشلاندی، هردن ده اوزی اوزونه دئییردی: اصلا اینترنتی یولداش قونشوداندا یاخچی دیر آدام هر سیررین قونشویا دیه بیلمیر !!

نئچه آیدان سونرا بو قرارا گلدیلر بیربیرلرینن گوروشسینلر، قرار یئریی و ساعاتین تعیین ائتدیلر.

اوگون صبح دن دوروب جعبه شیرنیسین آلیب قرار یئرینه گئتدی،

اون دقیقه كئچمیشدی او بیریسی الینده بیر دسته چیچك لن قرار یئرینه گلدی،

بو اونو گوروب دئدی: ای قونشی سن بیردا نه ائدیرسن ؟!!

اودا جاواب وئریر: منیم قونشوم، گلمیشم اینترنتی یولداشیمی گوره م !!

سن بیردا نه ائدیرسن ؟

بودا دئدی: منده گلمیشم اینترنتی یولداشیم نان گوروش ائدم.

1- تورپاق دئییر ، داش دئییر

قورو دئییر ، یاش دئییر

بوینوزو وار، قوچ دئییر

قانادلی دیر ، قوش دئییر

2- بدنی وار باشی یوخ

قوللاری وار قشلاری یوخ

قارننی یرت قانی یوخ

3- حاجیلار حاجا گئدر

عهد ائلر گئجه گئدر

بیر یومورتا ایچینده

150جوجه گئدر

4- بویو نؤكردن آلچاق

حوكمو شاهدان اوجا

5- آلچاق دامدان قار یاغار

6- هامینی باشینا ییغیب آغلار

به سلامتی سکوت...

که بعضی ها رو فقط همین سکوت آروم میکنه...

بعضی ها رو هم آتیش می زنه....

دوستان جواب این ها با چیستان های بعدی داده خواهد شد.

لطفا جواب ها رو حدس بزنید.

تورک دیلینده گوزل مثللر:

چوخ یاشایان چوخ بیلمز، چوخ گزه ن چوخ بیلر

آدام بئله یئرده اوتورار كی آلتینا یاش سو چیخماز

سو بیر یئرده قالسا ایی لنر

قانی قانی ایله یوماییب لار، قانی سو ایله یویوبلا ر

روشوه جهنمی ایشئقلاندئرار

سویو بولاندیریر بالیق توتا

دالی یا قالسان دئیرلر گیج دی، قاباغا گئچسن دییرلر بیج دی.

دانئشماق گوموشده ن اولسا، دانئشماماق قئزئلدان دئر.

دوست باشا باخار، دوشمن آیاغا.

زر قدرین زرگر بیلر.

ساققالیم یوخدور سوزوم کئچمیر.

سؤز سؤز آچار، سؤز گؤز آچار.

سویون آخارئندان، آدامئن یئره باخارئندان گرک گورخاسان

سئرچه ندیر کلله پاچا سی نه اولا

قارئشقا ندیر کلله پاچا سی نه اولا

ظولمون آخیری اولماز

عجله ایشینه شیطان قارئشار

 قارداشلار ساواشدئلار ابله لر ایناندئلار.

قورخموش آداما قویون باشی جوت گورونر

گوز گوردوغوندان قورخار

قورد آرتسا،پاخئل دا آرتار

آتا اولماق آساندی ‏‏،آتالیق ائتمک چتیندیر

آغریمایا‌ن باشا دسمال باغلامازلار

ادب بازاردا ساتیلماز

حق سوز آجی اولار

قوردان قوتولان قلی بانیَ توش گلر

اوجوزاَتن شورباسی اولماز

قونشیَ اومود اولن شام سیز قالار

دالدان داش آتان توپاقا دَیَر

قوردن قورخان قویون ساخلیه بیلمز

اِششَگی یورولانَ هر کیم بیر سوز دیَر

داغ داغا یتیشمَز – آدام ـ آدم یتیشر

آلله داغینا باخار قار ورر: (یانی هر کسه حدی جان بیر زاد ورر و لیاقتی اولمایان بیر آداما اله بیر زاد ورمز کی سفه لییب بیرینه یکه لیخ ادعاسی الیه،)

چیراغ اؤز دیبینه ایشیق ورمز: (یانی بیری کی فامیلی دی یا تانیانی دی اونا منفعتی اولماز. مثلا: بیر ایشی کی طرفین علینن گلر و الیه بولر او ایشی گورسون اؤز یولداشینا یا فامیلی نه گورمز)

قلم،قئلئنجدان ایتی دیر: (قلم،از شمشیر تیزتر است)

قورخان باش سالیم قالار: ( سری که بترسد سالم می ماند)

ایلان چالمئش آلا چاتی دان قورخار: (مار گزیده از ریسمان سیاه و سفید می ترسد)

سویو لِه لتمییه گین:

آشاغی باشدا دئمه، بیر گویرچین سو ایچیر،

یا اوزاق بیر مئشه ده، قانادین سئرچه یویور،

یا یاخین بیر کتده، ایندی بیر کوزه دولور،

سویو لِه لتمییه گین:

آخاجاق بلکه بو سو، چنارین آلتیندان،

یوواجاق بلکه اوره ک آغریسینی،

بلکه بیر یوخسول الی،

باتیریپدیر سویا بیرپارچا قورموش چوره گی،

بولاغین اوسته گوزه ل قیز گلدی،

سویو لِه لتمییه گین:

گویچگ اووز بیر داها گویچکلشدی،

دادلی دیر گورنه بو سو!

دورو دور گورنه بو چای !

یوخاری کتلی لرین، اوره گی چوخ یوخادیر

جوشار اولسون سولاری، مال لاری سوت وئرن اولسون!

کتلرین گورمه میشم،

اونلار اکدیک لری هر بیر چپرین آلتیندا،

تانری نین ردّی دوشوب،

گئجه لر،

سوز دوزگاهینی آی اوردا ایشقلاندیراجاق

یوخاری کتده دیمک، چینه لر آلچاقدیر

اورداکی اینسانلار،

آنلاییرلار که قیزیل لاله نئجه بیر گولدور،

شبهه سیز اوردا بوتون گوی ، گوی دور،

گوللرین آچماغینی اوردا هرکیمسه بیلیر،

نئجه کند اولمالیدیر؟

باغچاسی موسیقی دن دوپ دولو اولسون،

سو باشیندا یاشایانلار، سویو چوخ یاخچی تانییلّار،

سویو لِه لتمه دی اونلار، بیزده:

سویو لِه لتمییه گین.

××××××××××××××××××××××××××××××××××××××

آب را گِل نکنیم:

در فرودست انگار، کفتری می‌خورد آب.

یا که در بیشه دور، سیره‌ یی پر می‌شوید.

یا در آبادی، کوزه‌یی پر می‌گردد.

آب را گل نکنیم:

شاید این آب روان، می‌رود پای سپیداری، تا فرو شوید اندوه دلی.

دست درویشی شاید، نان خشکیده فرو برده در آب.

زن زیبایی آمد لب رود،

آب را گل نکنیم:

روی زیبا دو برابر شده است.

چه گوارا این آب!

چه زلال این رود!

مردم بالادست، چه صفایی دارند!

چشمه‌هاشان جوشان، گاوهاشان شیرافشان باد!

من ندیدم دهشان،

بی‌گمان پای چپرهاشان جا پای خداست.

ماهتاب آن‌جا، می‌کند روشن پهنای کلام.

بی‌گمان در ده بالادست، چینه‌ها کوتاه است.

مردمش می‌دانند، که شقایق چه گلی است.

بی‌گمان آن‌جا آبی، آبی است.

غنچه‌ یی می‌شکفد، اهل ده باخبرند.

چه دهی باید باشد!

کوچه باغش پر موسیقی باد!

مردمان سر رود، آب را می‌فهمند.

گل نکردندش، ما نیز

آب را گل نکنیم...

یئنه مستانه چیخیب غمزه لی سیرانه سحر

دولانیر ائل اوبانی نازیله مستانه سحر

جانلادیب شوق سحر جملهء مستانه لری

جان وئریر شمع باشیندا یئنه پروانه سحر

مست اولوب جملهء عشاق چمنین عطرینده ن

لاله نین باغری دولوب قیر میزی القانه سحر

آیلیب تئز یو خودان زولفی پریشان سنبل

چون نسیم سحری زولفه چکیر شانه سحر

نور ساچیر طوی گئجه سی خانهء اغیار غمی یوخ

دولاجاخ نوریله هر گوشهء ویرانه سحر

بولبولون حالینه باخ گور نئجه غوغایه گلیب

گتیریب گول هوسی ناله و افغانه سحر

(باهارین) طبعی نه باخ چشمهء جوشاندی آخیر

گور نه افسون یارادیب دفتر و دیوانه سحر

  <<  متن ارسالی توسط آقای رضا میرزایی  >>

آتالار سوزو حیکمت دی

آتا سوزون توتمایانی بیابانا آتالار

آتا چوره گی میدان چوره گی - اوغول چوره گی زیندان چوره گی

آتا اولمویان آتا قدرینی بیلمز

یوخا قلم ایشله مز

آج دئیَر دو یمارام، توخ دئیَر آجیقمارام

آتا اولماق آساندیر، آتالیق ائتمک چتین

آجیقلی دیلنچی نین تورباسی بوش

آدامین آغزی آشا چاتاندا باشی داشا چاتار

آغاج توتان باش یاراندان چوخدور

آنامین آشی، تندیرین باشی

آت ایسته ‌دی ائکیز دوغا، ووردو قارنی جیریلدی

آت کیمیندیر؛ مینه ‌نین، دون کیمیندی؛ گئیه ‌نین

آتالاردان قالان سؤزدو

آغاجی اؤز ایچیندن قورت یئیَر

آغیل باشدا اولار، یاشدا اولماز

×××××××××××××××××××××××××××××××××××××××××××××××
اوتن زامانلاردا ایکی باجی واریمیش. بیری وارلی بیری یوخسول. گونلرین بیر گونونده یوخسول باجی وارلی باجینین ائوینه گوروشه گئده ر؛ وارلی باجی او گونو فطیر پیشیرمه یه مشغول ایدی. اوزاقدان یوخسول باجی سین گوره ر کن فطیرلری ایستی ایستی اوز قیچینین آلتیندا گیزله ییر تا مجبور اولوب اونلاردان یوخسول باجی یا وئرمه سین. یوخسول باجی بو وضعیتی گورنده اوره ک ده ن بیر آه چکیب دئییر:

باخچادا گوللر باجی

اوخور بولبول لر باجی

فطیر گوتوو یاندیرار

گئچر بو گونلر باجی !

«هفت سین» یا برکت‌لردن یئددی‌سین؟
در میان تورکان رسم بوده است که در اولین روز سال جدید، هفت عدد از برکت‌های دنیا را جمع می‌کردند و به امید فراوانی آنها در سال آتی، آنها را در سفره عید می‌چیدند.
حال، چون هفت برکت را درون سفره می‌گذاشتند، آن را «برکتلردن یئددی‌سین» (هفت تا از برکت‌ها) می نامیدند. آنها عبارت بودند از:
1. یئر برکتی (برکت زمین): قووورغا (گندم یا عدس یا سمنو)
2. آغاج برکتی (برکت درخت): آلما یا ایگده (سیب یا سنجد)
3. گؤی برکتی (برکت آسمان): قوران یا آینا (قرآن یا آینه)
4. گؤیرمک برکتی (برکت سرسبزی و رشد): گؤی (سبزی)
5. آل-وئر برکتی (برکت خرید و فروش): سیککه (سکه)
6. حیئوان برکتی (برکت حیوان): یومورتا (تخم مرغ)
7. سو برکتی (برکت آب): سو و بالیخ (آب و ماهی که انتخاب ماهی قرمز هم در تفکر اسطوره‌ای آذربایجان، معنای مبارکی (قوتلولوق) نیز داشته است.)
در زبان فارسی،
«برکت‌لردن یئددی‌سین» به غلط «هفت سین» ترجمه شده است.
رضامیرزایی، ماهنامه دیلماج، شماره 34، ص.55، تیر 1386

داغ داغا یئتیشمز، آدام آداما یئتیشر
ایپ نقدر اوزون اولسادا دوغاناخدان گئچملدی
جوجه نی پایزدا سایالار
دالدان گلن داش توپوغا دئیر
قونشی پایی یاخچدی، بیرگون سنده، بیر گون منده

هر کیمین دامی چوخ قاری چوخ
بش بارماغون بشی ده بیر اولماز
هم اللهی ایستیر هم خرمانی

فرا رسیدن سال نو و آغاز بهار طبیعت فرصتی شد تا بار دیگر در خدمت شما صمیمی ترین و باصفاترین دوستان عزیز باشیم. شما دوستانی که با نظرات عمومی و گاها خصوصی خود همواره راهنمای ما بوده و خواهید بود. شما بزرگوارانی که آمدن ما را با آغوش باز در دنیای مجازی پذیرفتید. انشاالله اگر عمری باقی باشد در سال جدید بتوانیم گوشه ای از رسالتی را که بر دوشمان نهاده شده است را به سر منزل مقصود برسانیم.

انشاالله در سال آینده مطالب وبلاگ را در دو بخش ترکی و فارسی و بیشتر در حوزه فرهنگ و آداب و رسوم بومی - محلی روستای زیبای ایده لوی خلیفه لو ارائه خواهیم نمود. بهاری زیبا و فرخنده ای را برای شما عزیزان آرزو مندیم.

خجسته و پیروز باشید.

 بایرامیدى ، گئجه قوشى اوخوردى

آداخلى قیز ، بیگ جوْرابى توْخوردى

هرکس شالین بیر باجادان سوْخوردى

آى نه گؤزل قایدادى شال ساللاماق !

بیگ شالینا بایراملیغین باغلاماق !

بایرام اوْلوب ، قیزیل پالچیق اَزَللر

ناققیش ووروب ، اوتاقلارى بَزَللر 

طاخچالارا دوْزمه لرى دوْزللر

قیز-گلینین فندقچاسى ، حناسى 

هَوَسله نر آناسى ، قایناناسى

سال نو بر کلیه هموطنان ایده لوی خلیفه لو مبارک